TP.HCM sẽ khuyến khích thay đổi cá nhân, hộ gia đình sinh sống trong khu vực phát thải đăng ký xe mô tô, gắn máy mới sử dụng nhiên liệu lo.
TP.HCM sẽ thiết lập vùng phát thải thấp ở trung tâm nhắm mục tiêu hạn chế xe lo, dầu không đạt tiêu chuẩn khí thải. Ảnh: Chân Phúc
Ngày 7.10, Sở xây dựng TP HCM tổ chức hội thảo báo cáo kết quả nghiên cứu “Vùng phát thải thấp (Khu vực phát thải thấp – LEZ); Lộ trình thực hiện chuyển đổi và chính sách hỗ trợ phương tiện giao thông”, thuộc dự án Kiểm tra điều khiển khí phương tiện giao thông trên địa bàn thành phố.
Theo nội dung đề án, TP.HCM dự kiến thiết kế thành khu phát thải thấp tại khu vực trung tâm giới hạn bởi 15 cây cầu và 20 tuyến đường chính, cùng với khu vực tuyến đường Rừng Sác (đoạn từ Phút Bình Khánh đến đường Duyên Hải).
Trong khu vực phát khí thải, cho phép các phương tiện không phát khí thải hoặc sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, môi trường thân thiện được lưu thông tin. Ngoài ra, các phương tiện ưu tiên và xe có giấy phép lưu thông tin của cơ sở có quyền xác minh vẫn được phép hoạt động.
Ngược lại, các loại xe tải hạng nặng bằng dầu diesel sẽ bị cấm lưu thông tin trong khu vực này.
Đề án cũng đề xuất sản xuất hạn chế hoặc cấm ô tô không đạt tiêu chuẩn khí cấp 4, cũng như xe mô tô, xe gắn máy không đạt tiêu chuẩn khí cấp 2 lưu thông tin vào vùng phát thải thấp, tùy theo khung giờ, thời điểm hoặc khu vực cụ thể.
Bên cạnh các biện pháp kiểm soát, đề tài sản xuất áp dụng các loại phí, lệ phí đối với phương tiện truyền phát tiện ích khi lưu thông tin trong vùng.
Đồng thời, TP.HCM khuyến khích dân sinh sống trong khu vực phát thấp không mua mới hoặc đăng ký mới xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu than, thông qua các sách hỗ trợ chính sách hỗ trợ tài chính khi chuyển sang xe điện.
Người dân và hộ gia đình có nhu cầu thanh lý xe máy xăng sẽ được hỗ trợ tài chính bồi hoàn giá trị còn lại của xe trong thời gian quy định.
Song trong đó, các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân sinh hoạt, làm việc trong khu vực phát thải thấp khi chuyển đổi phương tiện tiện ích từ việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện hoặc phương tiện làm sạch cũng được hưởng sự hỗ trợ chính sách về kỹ thuật và tài chính.
Đáng chú ý, dự thảo dự án trước đây (tháng 8.2025) từng xuất bản quy định chế độ đăng ký mới đối với các loại xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Cá nhân, hộ gia đình sinh sống trong vùng phát thải thấp không được đăng ký xe mô tô, xe gắn máy mới sử dụng nhiên liệu lo.
Tuy nhiên, phương án này đã bị loại bỏ trong bản cập nhật mới, có thể hướng dẫn tiếp cận phần mềm thú vị hơn, ưu tiên khuyến khích thay vì áp dụng.
Đề xuất sản xuất vành đai thí điểm phát thải thấp ở trung tâm TP.HCM từ năm 2026. Ảnh: Sở xây dựng Tp.HCM
Về chính sách hỗ trợ, đề tài sản xuất miễn phí 50% lệ phí cung cấp đăng ký và biển cho xe mô tô, xe gắn máy điện. Người dân khi mua xe điện sẽ được hỗ trợ 10% giá trị xe, tối đa 5 triệu đồng đối với hộ thông thường; hỗ trợ cận cảnh 80%, tối đa 16 triệu đồng; và hộ nghèo được hỗ trợ 100%, tối đa 20 triệu đồng.
Ngoài ra, hỗ trợ lãi suất 20% cho vay bằng đồng Việt Nam, hỗ trợ hợp lý 100% giá trị đồng vay và thời gian vay không quá 5 năm, khuyến khích người dân chuyển đổi sang sử dụng xe máy.
Theo ông Bùi Hòa An – Phó Giám đốc Sở xây dựng TP.HCM, yếu tố quyết định sự thành công của một chính sách là khả năng ảnh hưởng của dân và doanh nghiệp. “Không thể cấm hành động chính sách mà người dân, doanh nghiệp nghiệp không thể thực hiện được” – ông An nhấn mạnh.
Theo ông An, khi dân dân nhận thấy chính sách mang lại lợi ích cho bản thân và cộng đồng, họ sẽ chủ động tham gia.
Lãnh đạo Sở Xây dựng cho biết, hiện thói quen dùng xe xăng, dầu vẫn phổ biến, trong khi hạ tầng trạm đổ và bãi đậu xe điện còn hạn chế, nhất là tại các chung cư. Thành phố đang khẩn trương ban hành hướng dẫn cụ thể để người dân có thể đỗ và sạc xe an toàn, thuận lợi tại nhà riêng và chung cư.
“Trong ba tháng tới, hệ thống trạm sạc cho xe buýt điện và ô tô điện sẽ được phát triển khai mạnh. Thành phố cũng sẽ quy định các điểm báo tuyên truyền kỹ thuật, an toàn cháy phòng chữa cháy tại trạm xe, giữ bãi xe, khu dân cư và chung cư” – ông An nói.